حقوق بانوان در رابطه زناشویی از دیدگاه اسلام
دوستان عزیز سایت آگاه باشیم در این مقاله قصد داریم به ۸ مورد از مهم ترین حقوق بانوان در زندگی و رابطه زناشویی بپردازیم که مردها موظف هستند آن ها را رعایت کرده و موجبات آرامش و آسایش همسر خود را فراهم نمایند. برای اطلاع از حقوق بانوان در ادامه با ما همراه باشیم.
پادکست حقوق بانوان در زندگی زناشویی
۱ – مهریه
تمام مبلغ مهریه چه کم و چه زیاد، متعلق به زن است. هیچ کسی حتی پدر و مادر و فرزندان در مهریه زن سهمی ندارند. زن ها می توانند مهریه خود را به همسرشان ببخشند؛ اما اگر از شوهر درخواست مهریه کند، شوهرش باید مهریه را به صورت کامل پرداخت کند. اگر شوهر مهریه زن را پرداخت نکند، خیانت کار و گناهکار است؛ زیرا در امانتی که در اختیار او است، خیانت کرده است!
رسول خدا (ص) در مورد این حقوق بانوان فرموده اند: «کسی که مهر زنش را ندهد، نزد خداوند زناکار به حساب می آید. خداوند متعال به چنین شخصی می فرماید: بنده من! کنیز مرا با عهد و قرار من به ازدواج در آوردی و به عهد من وفا نکردی و به او ظلم کردی؟! آن گاه در قیامت از کارهای خوب مرد بر می دارند و به اندازه مهرش به زن می دهند.»
امام صادق (ع) نیز در این باره فرمود: «دزدان سه دسته هستند: کسی که زکات مال و مهر زنان را حلال بشمارد و آن را پس ندهد و کسی که قرض بگیرد و قصد پس دادن نداشته باشد.» همچنین فرمود: «خداوند هر گناهی را ممکن است ببخشد، مگر گناه کسی را که مهر همسر خود را منکر شود و آن را ندهد.» در احادیث آمده است: «یکی از کثیف ترین گناهان، ندادن مهر زنان به آنها است.»
مهریه، حق طبیعی و قانونی بانوان است؛ به همین دلیل است که گفته می شود نباید زنان را از مهریه شان محروم کرد. مردان باید مهریه همسر خود را به صورت تمام و کمال پرداخت کنند. حالا اگر زنان مهریه خود را درخواست نکنند یا آن را ببخشند، پرداخت مهریه از روی دوش مرد برداشته می شود.
در هنگام ازدواج و تعیین مهریه، باید میزان مهریه به گونه ای تعیین شود که قابل پرداخت باشد؛ نه این که مهر آنقدر سنگین شود که مرد نتواند مهریه را بپردازد. بعضی از مهریه های نجومی، حتی در صورت تلاش شبانه روزی مردان قابل پرداخت نیستند!
۲ – صله رحم
رفت و آمد داشتن و مطلع شدن از حال خویشاوندان از جمله وظایف هر زن و مردی است و یکی از حقوق بانوان این است که بعد از ازدواج، مرد نباید او را از صله رحم با بستگان به ویژه پدر و مادرش منع کند؛ بلکه مرد باید به همسرش اجازه دهد که به اعضای خانواده خود سر بزند و به خانه آن ها برود و به حال آن ها رسیدگی کند. البته در این کار، نباید مفسده ای وجود داشته باشد. صله رحم با خویشان نزدیک و به خصوص پدر و مادر، از عبادت های بزرگ به شمار می رود.
امام صادق (ع) فرمود: «صله رحم، اعمال را پاکیزه، بلاها را دور، حساب قیامت را آسان و روزی را زیاد می کند.» رسول خدا (ص) فرمود: «صله رحم، حساب را آسان و از مرگ بد جلوگیری می کند.» بنابراین صله رحم، از جمله کارهایی است که تاثیرات فوق العاده ای دارد و نباید کنار گذاشته شود یا این که زن از انجام آن منع شود.
۳ – رعایت عدالت
یکی از امورات مهم در زندگی، داشتن عدالت است. هر فردی باید در زندگی خود، با همسرش، فرزندانش، والدینش و تمام افراد پیرامونش به صورت عادلانه رفتار کند. بعضی از افراد گمان می کنند که رعایت عدالت مخصوص افرادی است که دو یا چند همسر دارند؛ اما رعایت عدالت در کسانی که یک همسر دارند هم بسیار مهم است. تمام مشکلاتی که از سوی مرد برای زنان به وجود می آید، در اثر رفتار غیرعادلانه مرد است.
مردانی که تعدد زوجین دارند، باید عدالت را به درستی رعایت کنند. در قرآن کریم می خوانیم که: «اگر نمی توانید عدالت را رعایت کنید، فقط یک همسر انتخاب کنید.» کسی که می خواهد چند همسر داشته باشد، باید عدالت را به درستی میان همسرانش رعایت کند و حق و حقوق همه همسرانش را بداند، تا حق هیچ یک از همسران ضایع نشود و دل هیچ یک از آن ها نشکند. یکی از حقوق بانوان این است که مردان علاوه بر رعایت عدالت در امور زندگی و امور مالی، باید در محبت به زنان و وفاداری کردن به آن ها نیز عدالت داشته باشند.
بعضی از مردها هستند که به دلیل رعایت نکردن عدالت، موجب بدبینی خانم ها می شوند و باعث می شوند که ضربه بزرگی به جامعه وارد شود. گاهی اوقات شاهد آن هستیم که مردان، بعد از ازدواج، با همسر اول خود با بی میلی رفتار می کنند و زندگی با او را رها می کنند. همه دستورات اسلام از جمله رعایت عدالت، دستوری بسیار حکیمانه است. در صورتی که عدالت رعایت شود، هیچ آسیبی به همسر، بچه ها و زندگی وارد نمی کند.
بیشتر بدانیم : ۶ روش برخورد درست با زن ها در رابطه زناشویی
۴ – همکاری در کارهای خانه
یکی از کارها و حقوق بانوان که مردها همواره باید به یاد داشته باشند، این است که در کارهای خانه به همسر خود کمک کنند تا خانم خانه، خسته و فرسوده نشود. مردان می توانند در کارهای منزل، بچه داری، تمیز کردن منزل، غذا پخت و پز و … به همسر خود کمک کنند. با این کار، هم روحیه خانم ها با نشاط می شود و هم کارهای منزل به سرعت و با همکاری یکدیگر انجام می شود. زن و شوهر در هنگام همکاری، با یکدیگر شوخی می کنند و رابطه زناشویی و فضای زندگی آن ها شیرین تر می شود.
۵ – شرکت در مراسم مذهبی
یکی از حقوق همه مسلمانان، شرکت در مراسم مذهبی و جلسات دینی برای آموختن دین یا اقامه نماز در مسجد است. یکی از حقوق بانوان نیز همین می باشد. اگر خانمی بخواهد به مراسم های مذهبی برود، در صورت عدم وجود مفسده، شوهر باید اجازه این کار را صادر کند.
در احادیث آمده است: «یادگیری علوم دینی و احکام اسلامی، بر هر مرد و زن مسلمان واجب است.» هم چنین در حدیث می خوانیم: «زنان را برای آموختن امور دینی، مکلف کنید و به آن ها اجازه این کار را بدهید.» همچنین از رسول خدا (ص) نقل شده که درباره این حقوق بانوان فرمودند: «اگر همسر یکی از شما اجازه خواست که به مسجد برود، مانعش نشوید.»
هرچه خانم ها به احکام دینی و اخلاق اسلامی بیشتر آگاه باشند، بهتر می توانند به امور مرتبط با همسر، فرزندان و کارهای زندگی رسیدگی کنند. اگر مردی می خواهد همسری فهمیده و متدین داشته باشد، نباید زن را از رفتن به مراسم های مذهبی و دینی منع کند؛ بلکه باید همسرش را تشویق به این کار و رفتن به این مجالس کند. به علاوه می تواند کتاب های مذهبی را در اختیار همسرش قرار دهد تا آگاهی همسرش بیشتر شود.
۶ – امر به معروف
امر به معروف، یکی از کارهایی است که در اسلام به آن بسیار سفارش شده است. خداوند به پیامبرش دستور می دهد که خانواده خود را به نماز وادارد: «ای پیامبر! خانواده ات را به صبوری کردن در مشکلات و نماز خواندن توصیه کن!»
امر به معروف و نهی از منکر یک وظیفه همگانی است و همه افراد باید آن را انجام دهند. امر به معروف، به معنای دعوت دیگران به کارهای خوب است و چه بهتر که انسان از خانواده خود شروع به این کار کند و اعضای خانواده اش را به کارهای خوب و پسندیده تشویق کند.
امر به معروف، در کنار نهی از منکر بسیار با ارزش است. مردان باید زن و فرزندانش را به نماز و دیگر واجبات دین تشویق کند و آن ها را از کارهای زشت و نادرست دور کند. یکی از وظایف اسلامی مردان، مراقبت از عبادت آن ها و دقت در کارهای دینی است.
قرآن کریم می فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید! به کمک امر به معروف و نهی از منکر خود و خانواده تان را از آتشی که سوخت آن بدن انسان ها و سنگ ها است، برحذر دارید.» امام صادق (ع) فرمود: «مرد باید خانواده خود را به آنچه خدا امر کرده، امر کند و از آنچه خداوند نهی کرده، نهی کند.»
امام علی (ع) فرمود: «به خانواده خود، امور خیر و نیک را آموزش دهید.» همچنین امام حسن مجتبی (ع) فرمود: «خدا رحمت کند کسی را که برادر دینی و خانواده اش را نصیحت کند و بگوید: ای اهل من! فرزندان من! نمازتان، زکاتتان، فقرا و همسایگان تان را فراموش نکنید.»
۷ – تفریح و خوشگذرانی
زنان نیز مانند مردان از کارهای روزمره منزل، خسته می شوند و به همین دلیل به تجدید قوا نیاز دارند. استراحت کردن، تفریح داشتن و گردش کردن موجب رفع خستگی و افزایش انرژی افراد می شود. به همین دلیل، یکی از حقوق بانوان این است که به تفریح و خوشگذرانی بپردازند.
مردها باید برای تفریح خانواده خود برنامه ریزی کنند و مکان هایی که مناسب خانواده است را برای تفریح سالم اعضای خانواده و استراحت روحی و جسمی همسر و فرزندان انتخاب کند.
۸ – تقسیم کار
یکی از عوامل موفقیت در هر کاری، تقسیم کار میان افراد است. یکی از حقوق بانوان در رابطه زناشویی این است که زن و مرد باید کارها را تا جای ممکن میان خود تقسیم کنند.
رسول خدا (ص) وقتی به خانه على (ع) و فاطمه (س) وارد شد، کارها را بین آنان تقسیم کرد، به این صورت که فرمود: «کارهای بیرون خانه با على (ع) و کارهای درون خانه با فاطمه (س) باشد.» حضرت فاطمه (س) بعد از این اتفاق فرمود: «کسی جز خدا نمی داند که من چقدر خوشحال شدم از این که پیغمبر کار بیرون خانه و برخورد با مردان را از دوش من برداشت.»
فاطمه (س) در خانه گندم آرد می کرد، خمیر درست کرده و نان می پخت و علی (ع) هیزم می آورد و آب از چاه می کشید و خانه را جارو می کرد. به این ترتیب بود که آن ها در کنار یکدیگر با نهایت لذت و خوشبختی زندگی می کردند.
بنابراین، بهتر است این تقسیم کار در خانه ها انجام شود تا مسئولیت های زن و مرد سبک شود. در این تقسیم کار، یکی از حقوق بانوان این است که مردها بهتر است کارهای بیرون از خانه را کمتر به زنان واگذار کنند و خودشان سعی کنند کارهای بیرون خانه را بر عهده بگیرند و زنان را مجبور به این کار نکنند.